Schrijfster
Anna Blaman is het pseudoniem van Johanna Petronella Vrugt, geboren te Rotterdam op 31 januari 1905. Ze heeft nooit willen zeggen waar de naam Anna Blaman voor staat, hierover doen wel enkele theorieën de ronde. Weet jij welke die zijn?
Anna Blaman heeft onder andere gedichten, toneelstukken en verhalen geschreven. Haar bekendste boeken zijn: Vrouw en vriend uit 1941 en Eenzaam avontuur uit 1948. De laatste is de hemel in geprezen door Simon Vestdijk maar hevig bekritiseerd in de pers vanwege de homo-erotische passages.
Rolmodel
In die tijd is homoseksualiteit nog verboden volgens de wet. Tijdens haar opleiding aan de kweekschool ontdekt Anna dat zij lesbisch is. Hoewel zij nooit actie hiervoor heeft gevoerd, draagt zij haar geaardheid wel uit in haar zelfbewustzijn. Bijvoorbeeld door veelvuldig broeken te dragen en motor te rijden en dus ook door onverbloemd over homoseksualiteit en erotiek te schrijven.
Zo wordt zij in de jaren ‘50 een rolmodel voor veel vrouwen die zich realiseren dat vrouw-zijn uit meer bestaat dan een goede moeder en echtgenote zijn. Ook wordt haar boek Eenzaam avontuur een communicatiemiddel in een tijd waarin homoseksualiteit zich noodgedwongen in het verborgene moet afspelen: het boek wordt bijvoorbeeld subtiel in de hand vastgehouden of openlijk op de salontafel neergelegd, naargelang het lef van de boekeigenaar.
Eerbetoon
Anna heeft haar hele leven een zwakke gezondheid en op 13 juli 1960 overlijdt zij. In de jaren ‘80 en ‘90 raakt zij in de vergetelheid. Om dit goed te maken is in 2010 op de Heemraadssingel een kunstwerk onthuld: een zilveren motor. Ook is dat jaar haar portret bevestigd aan de gevel in de Vliegerstraat, waar zij altijd heeft gewoond.
Vragen
Wat is jouw manier van contact leggen met mensen die je leuk vindt? Leg je dan ook een boek op je tafel? Kan jij je voorstellen dat het in Anna's tijd moeilijk was om voor je seksuele voorkeur uit te komen en vind jij dat ze in het rijtje Rotterdamse helden past?
Op de afbeelding de handtekening van Anna Blaman. Deze komt uit het toneelwerk In duizend vrezen dat op het Stadsarchief Rotterdam is in te zien.
Blaman, A. (1956). In duizend vrezen (naar aanleiding van een 16e-eeuwse legende). Rotterdam, Nederland: Comité tot behartiging van Nationale Belangen.
